|
|
27 (09.06) მაისს ქართული ეკლესია აღნიშნავს ღირსი მამა ბასილის, გაერთიანებული საქართველოს პირველი მეფის, ბაგრატ III-ის ძის ხსოვნას.
|
|
დავით აღმაშენებლის მერე გამეფდა მისი უფროსი ვაჟი დემეტრე (დიმიტრი) I. ის საკმაოდ გამოცდილი სარდალი და სახელმწიფო მოღვაწე გახლდათ - 1117 წელს დავით აღმაშენებელმა შირვანში სალაშქოდ გააგზავნა, სადაც შესანიშნავად გაართვა თავი დავალებას. 1121 წელს დიდგორის ბრძოლაში მეთაურობდა გვერდითა ფლანგს, რომელმაც მტერს მოულოდნელად შეუტია.
|
|
1760 წელს გელათის ღვთისმშობლის ტაძარში ააშენა სამღვდელთმთავრო ქვის ტახტი, რომლის წარწერაშიც იხსენიება. გამოხატულია ამავე ტაძრის კედლებზე.
|
|
1768 წლის 16 მაისს ქართლ-კახეთის ტახტის მემკვიდრის, გიორგი ბატონიშვილის ოჯახში დაიბადა მეორე ვაჟი, იოანე, მომავალი მწერალი, მწიგნობარი, ლექსიკოგრაფი, მეცნიერი, სარდალი და საზოგადო მოღვაწე. როგორც შეეფერებოდა სამეფო ოჯახის შვილს, მიიღო შესანიშნავი განათლება დავით რექტორის ხელმძღვანელობით.
მონაწილეობდა ომებში. კრწანისის ბრძოლის დროს თავისი სიცოცხლე საფრთხეში ჩაიგდო და ვაჟკაც თანამებრძოლებთან ერთად მეფე ერეკლე II, თავისი პაპა, ალყიდან გამოიხსნა.
|
|
ე. წ. აღორძინების ხანის (XVI - XVII სს.) ქართულ მწერლობაში არჩილ II ეროვნული მიმდინარეობის მეთაურთაგანია. პოლიტიკურ ცხოვრებაში ანტისპარსული ტენდეციის გამტარებელი, იგი ასევე შეუპოვრად ებრძოდა იდეოლოგიურ სფეროში ყოველგვარ სპარსულ გავლენას, რაც მისი აზრით, წალეკვით ემუქრებოდა ქართულ კულტურულ თვითმყოფას. არჩილ II მწერლობაში ეროვნული თემატიკის გაბატონებას მოითხოვდა. ენის საკითხებში პურიზმის პოზიციას იცავდა.
|
|
შეიკრიბა სამეფო დარბაზი და მეფეს სთხოვეს, არ დამორჩილებოდა ყაენის ბრძანებას, გახიზნულიყო მთიულეთში ან დასავლეთ საქართველოში, სადაც მონღოლები ვერ ახერხებდნენ შესვლას. მაგრამ დიმიტრი მეფემ არ ჩააგდო ხიფათში თავისი ხალხი, რომელთაც, ასეთ შემთხვევაში, თავს დაატყდებოდა მონღოლთა რისხვა...
|
|
ქართველი ერი ბითუმათ და ერთობლივათ აღიმართა აბეზარ მტრის წინააღმდეგ. ქართველების აწინდელმა დატაკებამ რუსეთთან, უკვე მიიღო გარკვეული სახე ნამდვილ ეროვნული ბრძოლისა: დაპირისპირებულ არის ორი განთვისებული სახეობა, ორი ისტორია, ორი კულტურა, ორი ნაციონალ-სოციალი წყობილობა, ორი ადათი და ზნე, ორი ფსიქიკა და შეიძლება თამამად ითქვას _ ორი მსოფლმხედველობა...
|
|
მრავალი განსაცდელი დაატყდა უმეფო იმერეთს, შავმა ჭირმაც გაანახევრა კაცთაგან ეს მხარე - აუცხადდათ მამა ზაქარიას წინასწარმეტყველება. წითელ ვეშაპს არათუ მეფე სოლომონი, უკვე მთელი საქართველო გადაეყლაპა. მეფის გარდაცვალებიდან გაივლის 6 წელი და რუსთა წინააღმდეგ ხმალზე ხელის გავლება იმათაც მოუწევთ, სოლომონი რომ რუსეთს ჩააბარეს, - ახლა უკვე ცხებული მეფის გარეშე...
|
|